3.1 Economie

Inleiding

Wij zorgen voor vitale werklocaties, waarbij voldoende en passende ruimte is voor groei en vestiging van bedrijven. Wij hebben oog voor het huidige bedrijfsleven en trekken nieuwe bedrijven aan om de werkgelegenheid te behouden en versterken. Wij trachten de aansluiting tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt in onze regio te verbeteren waar zowel jongeren als werkgevers van profiteren. Tevens versterken wij het regionale innovatieklimaat gericht op een groene, gezonde en slimme regio (smart city).

Belangrijke gebeurtenissen

Regionale samenwerking stimuleren : Samenwerking overheden, bedrijfsleven en onderwijs in de regio versterkt
In 2019 is ingezet op verdergaande regionale economische samenwerking. De economie houdt niet op bij de grenzen van de gemeente; regionaal hebben we elkaar nodig en willen we elkaar versterken.
Samen met drie honderd partners - ondernemers en onderwijsinstellingen en andere overheden - is de Regionale Economische Agenda opgesteld en hebben we samengewerkt aan het opzetten van een regionale ontwikkelingsmaatschappij (ROM). Deze ROM versterkt de economische structuur van de Regio Utrecht. We hebben in de Regio Utrecht hiermee straks de eerste ROM die haar investeringen gaat richten op de maatschappelijke thema’s uit de Regionaal Economische Agenda: toekomstbestendige leefomgeving, gezonde mensen en waardevolle digitalisering. Dit gaat de ROM doen door de ondersteuning van het regionaal bedrijfsleven en het ecosysteem om het innovatieve vermogen van de regio te versterken en de brede welvaart te vergroten.
Via het Toekomstfonds Onderwijs Arbeidsmarkt zijn ook dit jaar weer (regionale) projecten gefinancierd die een brug slaan tussen onderwijs en bedrijfsleven. Ook wordt actief geparticipeerd in de totstandkoming van een Human Capital Agenda regio Utrecht en is specifieke aandacht voor duurzaamheid en energietransitie. Verder zijn we actief op het verder doorontwikkelen van het smart city traject en is ingezet op het versterken van internationaal onderwijs in de stad. Deze en andere economische thema’s zijn opgepakt met de regionale partners en met de Economic Board Utrecht.
Wederom stijging aantal banen en vele bedrijven landen in de stad: warme contacten met ondernemend Amersfoort.

Afgelopen jaar zien we het aantal bedrijven dat zich in Amersfoort vestigt groeien. Met onze acquisitie en accountmanagers zetten wij in op groei in werkgelegenheid over de gehele breedte -voor hoog- en lageropgeleiden-. De afgelopen twee jaar zijn 18 bedrijven met medewerking van het Amersfoort Business Team nieuw in Amersfoort gevestigd. Dat leverde 1925 banen op. In dezelfde periode was het Amersfoort Business Team indirect betrokken bij de komst van 11 bedrijven, die bij elkaar goed zijn voor 1770 banen. Buiten de invloedsfeer van Amersfoort Business Team zijn 18 bedrijven in Amersfoort gevestigd of gebleven. Zij vertegenwoordigen 1265 banen. De kantorenleegstand loopt snel terug. Zo is bijvoorbeeld de opname in het Stationsgebied groot.
Voor bedrijven die zich in Amersfoort vestigen, regelt het Amersfoort Business Team een zachte landing in de gemeente. Bedrijven worden hierbij meegenomen in de mogelijkheden die de stad biedt. Bedrijven brengen we in contact met het lokale georganiseerd bedrijfsleven en er wordt actief gewezen op de regionale economische samenwerking onder de noemer 'gezond stedelijk leven'. Ook voor internationale bedrijven die zich in regio Amersfoort vestigen of internationaal personeel in dienst hebben is in de Utrechtregio een “international welcoming center” geopend waar het Amersfoort Business Team naar verwijst.

Het ambassadeursprogramma van het Amersfoort Business Team is in 2019 gecontinueerd. Samen met deze Amersfoortse ondernemers als ambassadeurs organiseren wij onder andere netwerkbijenkomsten rondom actuele thema's. In 2019 zijn twee goed bezochte bijeenkomsten georganiseerd om de band met de stad en tussen bedrijven onderling te versterken. Koningsdag 2019 “WijAmersfoort” was daarbij een belangrijke dag waar het Amersfoortse bedrijfsleven zich goed heeft kunnen laten zien.

De jaarlijkse regionale Rodeloperdag (dé derde donderdag van november) voor ondernemers werd goed bezocht, het thema dit jaar was vitaliteit. Voor in de gemeente startende bedrijven wordt de rode loper uitgerold.

Afwegingskader transformatie kantorenlocaties
Amersfoort wil een economisch vitale en duurzame stad (en regio) zijn en blijven. Hierbij wordt in het bijzonder ingezet op het stimuleren en ondersteunen van ondernemers om werkgelegenheid in en om Amersfoort te behouden en versterken. We streven naar een goede balans tussen wonen en werken, met ruimte voor (nieuw) ondernemerschap. Vitale werklocaties zijn daarbij van groot belang.
In 2019 is in Amersfoort als een van de eerste gemeenten een afwegingskader transformatie kantoren vastgesteld. Met dit afwegingskader wordt per werklocatie duidelijkheid geboden over wat wel en niet mogelijk is als het gaat om de transformatie van kantoren. Een van de sporen die dit jaar is ingezet is om vitale werklocaties te realiseren, danwel te behouden voor de stad. Het zorgdragen voor voldoende en passende ruimte voor groei en vestiging van bedrijven en kantoren op geschikte locaties is daarbij het uitgangspunt.

Circulaire Economie

Het werken aan een duurzame stad staat hoog op de agenda. Ook in Amersfoort zijn we ons ervan
bewust dat we op een andere manier met onze aarde moeten omgaan. In een circulaire economie
gaan we op een slimme manier om met grondstoffen en zetten we breed in op waardecreatie en
economie. Op deze manier willen we een antwoord geven op de vraagstukken rond
leveringszekerheid en de fluctuerende prijzen van grondstoffen, maar ook op de impact die de
groeiende vervuiling heeft op de natuur en biodiversiteit. Werken aan de transitie naar een circulaire
economie vraagt om samenwerking tussen inwoners, ondernemers, kennisinstellingen en
overheden. In Amersfoort is hiervoor in 2019 het Uitvoeringsprogramma Circulaire Economie 2019-
2020 vastgesteld.

Langs de vijf actielijnen van het “Uitvoeringsprogramma Circulaire Economie 2019-2020” is in 2019
hard gewerkt aan concrete resultaten richting de Circulaire Economie.
Hierbij zoeken we steeds de wisselwerking op tussen onze eigen inkoopkracht als organisatie en het
aanjagen van de bouwsector om stappen te zetten richting het sluiten van grondstofkringlopen. 2019
stond in het teken van beton. Zo is er hard gewerkt aan het verankeren van alle ambities in het
inkoopbeleid, moederbestek en alle handboeken. Hierdoor is de basis bij het uitvragen van beton
vastgelegd in het grootste deel van de aanbestedingen in de openbare ruimte. Op deze wijze dagen
we de bouwsector uit om aan de slag te gaan met het verduurzamen van beton. Ook zijn we druk
met voorbereiden van de aanbesteding van duurzame betonproducten en een eerste project met de
innovatieve uitvraag van constructief beton met hoge circulariteitsambities.

Dat in Amersfoort vol wordt ingezet op het duurzaam en circulair aanbesteden is landelijk niet
ongemerkt gebleven. Bouwend Nederland heeft laten onderzoeken welke overheden het beste
presteren als het gaat om het daadwerkelijk gunnen op duurzaamheid. Amersfoort eindigt daarbij op
de tweede plek in de totale rangorde en is de best presterende gemeentelijke overheid.
Om ook de markt uit te dagen om actief aan de slag te gaan met het verduurzamen van beton in de
(Regio) Amersfoort is gestart met het vormen van een betonketen. Hiervoor zijn alle partijen die deel
uit maken van de betonketen in de regio uitgenodigd voor het Symposium Verduurzamen Beton op
11 december 2019.

Ook bij gebiedsontwikkeling wordt continue gezocht naar wegen om de circulaire ambities te
verankeren. Zo is de aanvraag gedaan bij het ministerie van BZK voor verlaging van de MPG
(milieuprestatiegebouw) naar 0,9 vooruitlopend op landelijke wetgeving die pas in 2021 ingaat. We
hopen hier begin 2020 definitief mee aan de slag te kunnen. Daarnaast zoeken we naar wegen om
circulaire bouwen naast de MPG beter te verankeren binnen gebiedsontwikkeling. Daarom hebben
we ons in 2019 aangesloten bij het Praktijkprogramma Circulaire Bedrijventerreinen, waardoor we
voor de gebiedsontwikkeling de Vinkenhoef onze ambities hopen te verankeren in het
bestemmingsplan, beeldkwaliteitsplan en afspraken bij gronduitgifte.

Een andere ontwikkeling is de Retourboulevard of liever gezegd de Cirkelboulevard. Een initiatief
vanuit de gemeente om samen met de kringloopwinkels in de stad een stap te zetten richting
circulair winkelen. Hiervoor is een plan van aanpak opgesteld. Dit plan is door het ministerie van BZK
gehonoreerd met een financiële ondersteuning. Samen met negen andere steden die ook
ondersteuning ontvangen ontdekken we hoe we het upcyclen van consumptiegoederen en het
daarmee redden van consumptiegoederen van de afvalberg kunnen stimuleren en realiseren. Dit
project is in 2019 gestart samen met 15 verschillende partners in de stad.

Maar het werken aan een circulaire economie gaat niet vanzelf. Vaak botst een initiatief tegen de
huidige wet & regelgeving aan. Ook het afgelopen jaar hebben, mede vanuit onze rol binnen de
Alliantie Cirkelregio, gewerkt aan het agenderen van deze problematiek bij de Rijksoverheid. Dit
heeft o.a. geleidt tot een motie waarin opgeroepen wordt tot het borgen van het vervolg van het
Programma Ruimte voor Regels binnen het Versnellingshuis voor Circulaire Economie. Maar ook heel
concreet door als lokale overheid via een gedoogconstructie, vooruitlopend op landelijke regeling, de
Stadswormerij al mogelijk te maken. In 2019 ging dan eindelijk na jaren voorbereiding de
Keistadloods van start. Een circulaire hub, waar vijf bedrijven drie jaar lang van de gemeente de
ruimte krijgen om te pionieren rond circulariteit.